Em đóng bảo hiểm từ tháng 9/2009 đến 11/2011 thì công ty bị cháy, buộc em phải chuyển sang công ty khác. Sau đó em đóng bảo hiểm từ tháng 4/2012. Đến cuối năm 2013, em sinh em bé. Công ty mới yêu cầu nộp sổ bảo hiểm gốc nhưng em hỏi công ty cũ thì họ nói vẫn chưa trả được sổ. Đến nay là tháng 3/2014, họ vẫn chưa trả sổ. Vậy em xin hỏi để lấy được sổ bảo hiểm, em phải nhờ cơ quan nào ạ? (Tranganh)
Trả lời:
Chào bạn,
Khoản 2 Điều 15 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) quy định về quyền của người lao động với sổ bảo hiểm xã hội là được: Nhận sổ bảo hiểm xã hội khi không còn làm việc;
Điểm c Khoản 1 Điều 18 Luật BHXH quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động là: Trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động khi người đó không còn làm việc;
Việc không trả số bảo hiểm cho người lao động theo quy định là một trong các hành vi bị nghiêm cấm theo Điều 14 Luật BHXH và khoản 4, Điều 7 Nghị định số 152/2006/NĐ-CP của Chính phủ ngày 22/12/2006 hướng dẫn một số điều của Luật BHXH.
Theo quy định tại Điều 130 Luật BHXH thì bạn có quyền khiếu nại về việc không trả sổ bảo hiểm của người sử dụng lao động. Thẩm quyền, trình tự thủ tục giải quyết khiếu nại như sau (theo quy định tại Khoản 2 Điều 131 Luật BHXH):
a) Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu về bảo hiểm xã hội là người có quyết định, hành vi về bảo hiểm xã hội bị khiếu nại.
b) Trong trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khởi kiện tại Toà án hoặc khiếu nại đến cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh;
c) Trong trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khởi kiện tại Toà án;
d) Thời hiệu khiếu nại, thời hạn giải quyết khiếu nại được áp dụng theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.
Điều 9 Luật Khiếu nại hiện hành quy định:
“Thời hiệu khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính.
Trường hợp người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu vì ốm đau, thiên tai, địch họa, đi công tác, học tập ở nơi xa hoặc vì những trở ngại khách quan khác thì thời gian có trở ngại đó không tính vào thời hiệu khiếu nại”.
Như vậy, nếu công ty cũ không trả sổ bảo hiểm xã hội, bạn có quyền khiếu nại đến cơ quan quản lý lao động cấp tỉnh nơi Công ty đóng trụ sở hoặc khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền để giải quyết.
Chuyên viên pháp lý Phương Mai
Bộ Tư pháp