Anh Tú (khu đô thị Mỹ Đình, Hà Nội) kể, chiếc tủ lạnh của gia đình anh sau vài năm sử dụng bỗng có hiện tượng đá tự nhiên tan chảy. Anh lên mạng tìm thông tin và gọi tới một cơ sở điện lạnh nhờ người sửa. Vừa xem qua chiếc tủ lạnh, người thợ đã nói ngay: "Gì chứ 'bệnh' này tôi gặp suốt. May mà anh gọi sửa sớm chứ để lâu là hỏng cả tủ luôn". Sau đó, anh thợ tháo tủ ra, nói cần phải thay một số linh kiện mới như cảm biến điện tử, rờ le, sò lạnh. Vì tủ lạnh nhà anh Tú là loại đắt tiền nên người này nói, các linh kiện thay thế giá cũng cao hơn so với những loại khác. Anh Tú đồng ý sửa với tổng cộng cả tiền công và tiền linh kiện thay thế là hơn hai triệu đồng khi nghe nói sẽ được ghi phiếu bảo hành nửa năm.
Thế nhưng sau khi sửa được 3 hôm thì đá trong tủ lạnh nhà anh vẫn tự tan. Anh Tú gọi đến cơ sở sửa chữa điện lạnh, người thợ qua kiểm tra lại và nói cần thay thêm một thiết bị nữa là đầu dò nhiệt kế ngăn đông. Không thay không được nên anh Tú lại đồng ý và phải trả thêm 500.000 đồng. Tuy nhiên, chiếc tủ lạnh cứ ổn được vài hôm thì lại bị bệnh cũ và anh Tú phải gọi thợ qua xem. Sau vài lần người thợ thay chỗ này, vặn chỗ kia thì một hôm, anh Tú thấy tủ lạnh bỗng bốc mùi khét lẹt.
"Tôi chẳng biết làm gì hơn ngoài việc rút nguồn điện của tủ. Hôm sau lên cơ quan, tôi kể chuyện này thì được cậu bạn giới thiệu ông anh trai là thợ sửa có kinh nghiệm. Bác này đến kiểm tra tủ lạnh nhà tôi và cho biết có lẽ do không 'bắt đúng bệnh' từ đầu nên thợ sửa chữa đã đấu dây lung tung gây ra tình trạng này. Giá của các linh kiện mà họ đã thay thế cũng đắt hơn nhiều mức thông thường. May mà cuối cùng tủ cũng sửa ổn được, sau khi mất oan mấy triệu", anh Tú bức xúc kể.
Ảnh minh họa: Angieslist. |
Chị Nhung (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng gặp phiền toái khi nhờ người sửa điều hòa. Hai tuần trước, điều hòa nhà chị tự dưng bật lên lâu nhưng vẫn không mát. Chồng đi công tác, chị không biết gì về điện nên gọi ngay một thợ sửa chữa gần nhà. Sau khi kiểm tra, người thợ nói tụ máy lạnh bị cháy, cần thay cái mới. Chị Nhung đồng ý và vì đang bận con nhỏ nên để mặc người thợ thay mà không để ý. Xong xuôi, người thợ nói giá 600.000 đồng, chị mới ngớ người. "Tôi không biết gì về điện, thấy giá có vẻ cao, hỏi lại thì anh ta nói 'đó là giá chung' rồi và tỏ ra khó chịu. Tôi đành trả tiền cho xong", chị Nhung kể.
Ba hôm sau, điều hòa nhà chị vẫn mắc tình trạng cũ. Lúc này, ông xã chị đã đi công tác về nên tự kiểm tra, nói tụ bị hỏng, cần thay và mua một chiếc tụ mới, có giá chưa tới 100.000 đồng. Chị Nhung không dám kể chuyện mới thay tụ mấy hôm và mất hơn nửa triệu vì sợ bị chồng mắng.
Cũng có chiếc điều hòa bị trục trặc, anh Toàn (Nguyên Hồng, Hà Nội) gọi thợ tới và được họ nói chỉ cần nạp ga là xong. Nghĩ nạp ga chắc không đắt và có mức giá chung, anh không hỏi chi phí trước. Đến lúc xong việc, thấy số tiền phải thanh toán là 700.000 đồng, anh hơi bất ngờ và đôi co một hồi nhưng cuối cùng đành chấp nhận. Hai tuần sau, chiếc điều hòa lại không lạnh, anh gọi thợ cũ đến thì họ nói máy bị hỏng quạt và phải thay mới hết 700.000 đồng nữa.
"Sau hai lần sửa hết hơn triệu bạc, mình đang tính nếu hỏng nữa chắc mua cái mới luôn. Bực nhất là cứ có cảm giác như bị lừa", anh than thở.
Tiến sĩ Trần Văn Thịnh, Bộ môn Thiết bị điện, điện tử, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, cho biết, các gia đình có đồ điện tử hỏng gọi thợ tới sửa rồi bị "chém" giá cao, sửa xong vẫn hỏng hay bị thay thế các linh kiện tốt bằng đồ kém chất lượng... là chuyện thường gặp.
Theo tiến sĩ Thịnh, hiện nay có một số cơ sở làm ăn không uy tín, nhất là vào các thời gian cao điểm như mùa hè nắng nóng. Vì chụp giật, thiếu lương tâm nên họ chỉ cố gắng đoán bệnh lung tung cho thiết bị, thay đồ không tốt để tính tiền, hay tháo đồ tốt ra rồi thay đồ kém vào.
Ngoài ra, rất nhiều thợ không được đào tạo tới nơi tới chốn, thiếu kiến thức, chưa có kinh nghiệm nên khi đi sửa đồ điện tử họ chỉ cố gắng làm sao cho thiết bị hoạt động. Họ không tìm hiểu rõ nguyên nhân gây hỏng hóc dẫn tới việc sửa chữa không hiệu quả. "Việc sửa cho thiết bị chạy được khác với sửa cho khỏi hỏng. Nó cũng giống như khi bạn bị sốt do viêm, nếu chỉ uống thuốc hạ sốt thì chỉ dập được triệu chứng tạm thời, còn bệnh vẫn còn đó", ông Thịnh giải thích.
Việc cố sửa để thiết bị điện hoạt động lại chứ không lo khắc phục nguyên nhân thực sự gây hỏng hóc có thể khiến chế độ hoạt động của thiết bị thay đổi nên sau đó dễ hỏng lại. "Cũng giống như bình thường khi khỏe mạnh bạn gánh được 30 kg, sau khi ốm, người bạn yếu đi, vẫn cố gánh 30 kg thì sẽ mệt, thậm chí kiệt sức. Thợ không có chuyên môn không hiểu rõ nguyên lý này, chỉ sửa làm sao cho máy hoạt động lại được ngay lập tức và coi vậy là xong việc", tiến sĩ Thịnh nói.
Ông cho rằng, để hạn chế gặp các tình huống này, tốt nhất các gia đình nên mua thiết bị điện tử của các hãng uy tín và khi hỏng thì nên gọi tới chính hãng để được bảo hành, sửa chữa. Nếu lỡ đã mua đồ không chính hãng, khi cần sửa đồ điện tử, nên gọi tới cơ sở đáng tin cậy, có quen biết và biết họ có kinh nghiệm sửa chữa "bệnh" mà thiết bị gia đình mình vướng phải.
Anh Nguyễn Hữu Quý, chuyên gia một công ty gia công lắp ráp mạch điện tử ở Phúc Diễn (Cầu Diễn, Hà Nội), từng được nhiều bạn bè, người thân tin cậy nhờ sửa chữa đồ gia dụng, cho biết nhiều người chưa bảo quản tốt cũng như sử dụng đúng cách đồ điện, điện tử... nên tuổi thọ của thiết bị ngắn và dễ bị hỏng.
Để tránh các hỏng hóc không đáng có khi sử dụng các thiết bị điện tử, theo anh Quý, các gia đình nên:
- Đọc kỹ hướng dẫn, cách sử dụng sau khi mua về.
- Hỏi trực tiếp người lắp đặt những chức năng không biết cũng như cách chăm sóc và bảo quản sản phầm đó.
- Trang bị các kiến thức về cách xử lý những tình huống không mong muốn xảy ra.
Khi đồ điện tử trong gia đình bị hỏng, bạn cần:
- Quan sát sơ bộ thiết bị bằng mắt thường đồng thời chấm dứt ngay việc cấp nguồn điện cho sản phẩm.
- Gọi điện đến đơn vị bảo hành hoặc cơ sở sửa chữa có uy tín miêu tả sơ qua những biểu hiện quan sát được.
- Khi có thợ sửa chữa đến, cần làm những việc sau:
+ Hỏi rõ thợ này thuộc đơn vị nào, số điện thoại, địa chỉ...
+ Khi thợ sửa, phải đứng quan sát không bỏ đi làm việc riêng.
+ Hỏi rõ hỏng bộ phận nào, vì sao hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục.
+ Khi phải thay thế một bộ phận nào đó, đề nghị thợ cho xem bộ phận thay thế để biết rõ xuất xứ, tình trạng bảo hành, giá cả... Ngoài ra, cần giữ lại bộ phận hỏng hóc.
- Chạy thử ít nhất một giờ và yêu cầu có giấy bảo hành sau khi sửa xong.
- Khi trả tiền ghi rõ hóa đơn hoặc biên lai thu tiền.
- Sau khi hoàn tất việc sửa chữa, bạn nên nhờ thợ tư vấn thêm về cách sử dụng và cách bảo quản thiết bị.
Vương Linh